Gennez ziet geen noodzaak voor gezondheidsonderzoek rond Shamrock Tongeren

De gezondheidszorgen bij omwonenden in de omgeving van Shamrock Technologies in Tongeren worden gedeeld door Vlaams minister van Welzijn Caroline Gennez. Dat antwoordde ze in de commissie Welzijn van het Vlaams Parlement op vragen van Vlaams volksvertegenwoordiger Andy Pieters (N-VA). De minister laat weten dat er op dit moment geen nood is aan een gezondheidsonderzoek omdat metingen in woongebied niet wezen op zorgwekkende PFAS-waarden. Ze sluit niet uit dat het nieuwe bodemonderzoek in september andere resultaten oplevert, en kondigt aan dan desgevallend bijkomende maatregelen te nemen. De Amerikaanse aanpak voor de gelijkaardige Shamrock-vestiging in Kentucky, waar het Agency for Toxic Substances and Disease Registry een volksgezondheidsonderzoek in de omgeving van de site aankondigde, wordt dus niet gevolgd.

In Tongeren groeit de bezorgdheid over mogelijke gezondheidsrisico’s in de omgeving van het bedrijf Shamrock Technologies. De site kwam eerder in opspraak nadat VITO “zeer hoge concentraties” PFAS detecteerde in de schoorsteen van het bedrijf. Bodemonderzoek bevestigt intussen ook verontreiniging van grondwater in de omgeving. Hoewel de milieutechnische opvolging lopende is, nemen de gezondheidsvragen bij de bevolking toe. “In dit kader groeit de vraag naar een gerichte gezondheidsmonitoring in de regio Tongeren, zoaals die ook al werd opgezet in andere regio’s met verhoogde milieudruk, zoals rond 3M in Zwijndrecht”, aldus Pieters.

Bovendien werd in 2022 een samenwerkingsovereenkomst afgesloten tussen de Vlaamse overheid en de Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA), onder meer met het oog op informatiedeling over bedrijven met grensoverschrijdende milieueffecten. Uw collega minister Jo Brouns liet eerder weten dat in het geval van Shamrock Technologies effectief informatie gedeeld werd met de EPA, aangezien bepaalde productiestappen - met mogelijke PFAS-uitstoot - ook plaatsvonden in de VS. Die samenwerking had concrete gevolgen: de EPA zette haar handhavingsdienst in Kentucky in en de staatsoverheid aldaar startte een dossier op over dezelfde site in Henderson. “Intussen kondigde het ‘Agency for Toxic Substances and Disease Registry’ gestart met een volksgezondheidsonderzoek in de omgeving van de site, wordt vernomen bij EPA”, zegt Pieters. Daarom bevroeg hij minister Gennez over het dossier.

“Ik neem de bezorgdheden ernstig”, antwoordde Gennez. Ze stelt dat er in het voorjaar 2024 bodemstalen genomen werden, ook bij dichtstbijzijnde bewoning. Daaruit bleken volgens de minister geen zorgwekkende concentraties. Op basis van die metingen werd ook beslist geen ‘no regret’-zone in te stellen.

Maar, er loopt nog een beschrijvend bodemonderzoek waarvan tegen 1 september 2025 de resultaten bekend zijn. Een nieuwe risico-evaluatie daarover zal volgen dan. Indien nodig zullen dan bijkomende maatregelen volgen.

Pieters besloot het debat met de stelling dat paniekzaaierij niet nodig is, maar we wel moeten handelen als verontrustende signalen blijven aanhouden.