N-VA legt zelf versnellingsplan voor Blue Deal vergunningen op tafel

Niet enkel voor het bouwen van woningen of voor investeringen van bedrijven wordt gestoten op procedurele problemen, ook voor Blue Deal investeringen zoals vernatting van natuur duiken al te vaak vergunningsproblemen op. Zowel de verschillende administraties als de natuur- en milieubewegingen bepleiten versnellingen van procedures. Bevoegd minister Jo Brouns wil die echter pas in de loop van 2026 onder de loep nemen. “Dat is te laat”, reageert Vlaams parlementslid Andy Pieters (N-VA), “daarom dienden we in het Vlaams Parlement zelf een versnellingsplan in om alle juridische knelpunten voor hydrologisch herstel en vernatting weg te werken. De Blue Deal moet als prioriteit aanzien worden”.

Bij vergunningsproblemen wordt traditioneel gedacht aan het bouwen van woningen of in investeringen van bedrijven. Toch duiken zelfs steevast vergunningsproblemen op bij de realisatie van duurzame projecten zoals Blue Deal investeringen. De voorbije jaren bleek dat zelfs kleinschalige vernattingsprojecten of hermeandering van rivieren stoten op trage en zware procedurele mechanismen. Zo sterk zelfs dat projecten niet of pas met jaren vertraging kunnen doorgaan. Onder meer in de Vallei van de Zwarte Beek worden zo grote vertragingen gemeld. Vanuit de administraties en terreinbeherende verenigingen werd dan ook de alarmbel geluid en werd een juridische knelpuntennota opgesteld eind vorig jaar met alle kritieke punten die problematisch zijn.

“Er wordt vastgesteld dat een groot aantal van de natte natuurprojecten sterk vertraagd wordt of zelfs helemaal vastloopt omwille van een reeks bepalingen in verschillende wetgevingen. Uiteraard is een strenge wetgeving noodzakelijk om schadelijke effecten van menselijke activiteiten op de natuur en de leefomgeving te vermijden of zoveel mogelijk te beperken, maar het is contraproductief als diezelfde wetgeving een hinderpaal vormt voor de realisatie van de noodzakelijke vernatting ter bescherming en ontwikkeling van de natuur en de leefomgeving”, klinkt het in de nota.

Helaas lijkt het wegwerken van die procedureproblemen geen prioriteit voor bevoegd minister Jo Brouns. Zo verklaarde Mark Andries, voorzitter van de Gemengde Commissie die tegen eind september vereenvoudigingsvoorstellen moet doen, dat hij geen kennis had van het bestaan van dergelijke juridische knelpuntennota. Minister Brouns zelf verklaarde in een schriftelijk antwoord dan weer dat het uitwerken van vereenvoudigingsvoorstellen pas voor in de loop van 2026 gepland is.

Daarom ging de N-VA-fractie in het Vlaams Parlement zelf aan de slag. Zij werkten op basis van zowel de juridische knelpuntennota van de administraties en terreinbeherende verenigingen als overleg met enkele actoren op het terrein een conceptnota op met 22 versnellingsacties om ervoor te zorgen dat de vergunningsproblemen voor Blue Deal investeringen verminderen. Dat werd intussen door Vlaams Parlementslid Andy Pieters (N-VA) formeel ingediend.

Zo wil Pieters een decreetswijziging via de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening waarbij vernattingsprojecten in het kader van de Blue Deal en inrichtingsprojecten erkend worden als handelingen van algemeen belang. Ook wordt voorgesteld een éénloketsysteem binnen het beleidsdomein Omgeving te voorzien voor alle diverse e-loketten voor vergunningen en machtigingen. Er is ook nood aan een omzendbrief of Besluit Vlaamse Regering die definieert wanneer wélke onderbouwing nodig is bij vergunningsaanvragen, waarbij het uitgebreid ecohydrologisch onderzoek wordt beperkt tot de gebieden waar het niet eenvoudig aantoonbaar is op basis van bestaande wetenschappelijke kennis.

Er wordt ook een juridisch kader voorgesteld voor de opmaak van gebiedsdekkende Landschapsbeheervisie voor hydrologisch samenhangende valleisystemen. Binnen een dergelijke visie worden alle noodzakelijke toetsen (MER, passende beoordeling, natuurtoets, etc.) éénmalig en op systeemniveau uitgevoerd. Individuele projecten die nadien worden opgestart en die uitvoering geven aan deze goedgekeurde visie, hoeven de studies niet te herhalen en kunnen worden vergund via een vereenvoudigde vergunnings- of meldingsplicht. Projecten die afwijken van de visie, blijven onderworpen aan de reguliere procedure. Ook wordt voorgestelde het Vrijstellingenbesluit aan te passen zodat het dempen en verondiepen van grachten en de plaatsing van stuwen in niet-geklasseerde waterlopen, worden opgenomen in de lijst van vrijgestelde handelingen. 

“In het kader van de Blue Deal wordt vaak gewezen naar het budget, maar minstens even belangrijk is het om de schup op een rechtzekere manier in de grond te krijgen. Daarom is 2026 dan ook te laat om in actie te komen en dienen we zelf het versnellingsplan in bij het Vlaams Parlement in de hoop de minister te inspireren en wakker te schudden”, besluit Pieters.

Na politieke druk van onder meer N-VA werd het budget voor de Blue Deal 2.0 verhoogd tot 330 miljoen euro, en in het najaar komt daar wellicht nog geld bij. Zelf stelt Pieters voor om gebruik te maken van de zogenaamde stikstofprovisie. De maatregelen uit het versnellingsplan moeten de uitvoering van de Blue Deal 2.0 versnellen en verzekeren.