Plan tegen lichtvervuiling ziet voorlopig nog niet het licht

Er volg eerst een ‘stakeholdersbevraging’ door een extern bureau vooraleer Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns werk maakt van beleidsvoorstellen tegen lichtvervuiling. Dat zegt hij in een schriftelijk antwoord aan Vlaams parlementslid Andy Pieters (N-VA). De resultaten worden verwacht in september 2025. Er werd inmiddels wel een nieuwe leidraad opgesteld met een overzicht van de regelgeving en normen die in Vlaanderen gelden voor niet-residentiële buitenverlichting en de mogelijke lichthinder ervan voor mens, plant en dier. “Lichtvervuiling zorgt volgens de Vlaming vaker voor hinder dan bijvoorbeeld slagschaduw van windturbines. Tegen het einde van het jaar verwachten we voorstellen van de minister”, zegt Pieters.

Buitenverlichting is er in vele vormen en kleuren. Elk van deze toepassingen heeft een impact op zijn onmiddellijke omgeving en kan dus aanleiding geven tot lichthinder. De Burgerbevraging Leefomgevingskwaliteit Vlaanderen (BLV) peilde in 2024 naar de hinder die de Vlaming ondervindt van geluid, geur, licht en (slag)schaduw. Hiervoor werden in het najaar van 2023 meer dan 7500 Vlamingen tussen  17 en 85 jaar bevraagd. Bijna 36 % van de Vlamingen (35,6 %) geeft aan last te hebben van geluidshinder in en om zijn woning. Daarna volgen geurhinder (12,7 %), lichthinder (6,5 %) en (slag)schaduw (3,4 %). 

Minister Brouns kondigde in zijn beleidsnota maatregelen aan tegen dergelijke lichtvervuiling. Zijn Departement Omgeving heeft intussen ook een overheidsopdracht uitgeschreven om op dat vlak een uitgebreide bevraging te doen van in hoofdzaak (boven)lokale overheden en handhavers, maar daarnaast ook nog van andere organisaties die invloed hebben op of lichthinderproblematiek ondervinden.

“Met de lopende stakeholderbevraging wil mijn administratie een beter inzicht krijgen in de praktijk. Zij wil zich goed informeren over de ervaringen en kennis, visies, uitdagingen en knelpunten alsook de behoeften aan ondersteuning rond het thema nachtelijke buitenverlichting bij lokale besturen, handhavers en - in de tweede fase - ook andere belanghebbenden. Dit beleidsvoorbereidende onderzoek helpt om te bepalen welke ondersteunende instrumenten er in de toekomst kunnen worden uitgewerkt voor deze belanghebbenden”, klinkt het bij de minister, die een kleine 70.000 euro uittrekt voor de bevraging.

Voorlopig moeten dan ook geen maatregelen verwacht worden. “Ik wacht de resultaten van deze studie af vooraleer te bepalen welke verdere stappen ik neem. Deze resultaten worden verwacht in september 2025”, aldus Brouns.

“Of die extra bevraging nu echt noodzakelijk is om een plan uit te werken tegen lichtvervuiling, durf ik betwijfelen. De problematiek is genoegzaam bekend. Maar niettemin verwacht ik dat de minister in het najaar met voorstellen kom”, reageert Pieters.

Departement Omgeving publiceerde de voorbije maanden wél een nieuwe leidraad met een overzicht van de regelgeving en normen die in Vlaanderen gelden voor niet-residentiële buitenverlichting en de mogelijke lichthinder ervan voor mens, plant en dier.