Vlaams Parlement start bespreking versnellingsplan Blue Deal vergunningen

Het expertenadvies voor de versnelling van vergunningsprocedures heeft amper tot geen rekening gehouden met de knelpunten voor de Blue Deal vergunningen, zoals die door de administratie gesignaleerd werden. Dat bleek eerder al tijdens de toelichting van de voorzitter van de Gemengde Commissie Vergunningen. Dinsdagnamiddag start daarom de bespreking van een conceptnota van de N-VA-fractie, die versnellingsvoorstellen doet voor de vergunningsverlening voor hydrologisch herstel en vernatting. “Niet enkel voor het bouwen van woningen of voor investeringen van bedrijven wordt gestoten op procedurele problemen, ook voor Blue Deal investeringen zoals vernatting van natuur duiken al te vaak vergunningsproblemen op. Als we de Blue Deal als prioriteit zien, mogen we die uitdagingen niet uit het oog verliezen”, zegt hoofdindiener en Vlaams Parlementslid Andy Pieters (N-VA).

Bij vergunningsproblemen wordt traditioneel gedacht aan het bouwen van woningen of in investeringen van bedrijven. Toch duiken zelfs steevast vergunningsproblemen op bij de realisatie van duurzame projecten zoals Blue Deal investeringen. De voorbije jaren bleek dat zelfs kleinschalige vernattingsprojecten of hermeandering van rivieren stoten op trage en zware procedurele mechanismen. Zo sterk zelfs dat projecten niet of pas met jaren vertraging kunnen doorgaan. Onder meer in de Vallei van de Zwarte Beek worden zo grote vertragingen gemeld. Vanuit de administraties en terreinbeherende verenigingen werd dan ook de alarmbel geluid en werd een juridische knelpuntennota opgesteld eind vorig jaar met alle kritieke punten die problematisch zijn.

“Er wordt vastgesteld dat een groot aantal van de natte natuurprojecten sterk vertraagd wordt of zelfs helemaal vastloopt omwille van een reeks bepalingen in verschillende wetgevingen. Uiteraard is een strenge wetgeving noodzakelijk om schadelijke effecten van menselijke activiteiten op de natuur en de leefomgeving te vermijden of zoveel mogelijk te beperken, maar het is contraproductief als diezelfde wetgeving een hinderpaal vormt voor de realisatie van de noodzakelijke vernatting ter bescherming en ontwikkeling van de natuur en de leefomgeving”, klinkt het in de nota.

Helaas lijkt het wegwerken van die procedureproblemen geen prioriteit voor bevoegd minister Jo Brouns. Zo verklaarde Mark Andries, voorzitter van de Gemengde Commissie die tegen eind september vereenvoudigingsvoorstellen moet doen, dat hij geen kennis had van het bestaan van dergelijke juridische knelpuntennota. Minister Brouns zelf verklaarde in een schriftelijk antwoord dan weer dat het uitwerken van vereenvoudigingsvoorstellen pas voor in de loop van 2026 gepland is. Bij de oplevering van het expertenadvies ging slechts één van de 48 adviezen in op waterbeheersing, erkende ook Andries in de commissie Leefmilieu.

De N-VA-fractie in het Vlaams Parlement was echter al zelf aan de slag. Zij werkten op basis van zowel de juridische knelpuntennota van de administraties en terreinbeherende verenigingen als overleg met enkele actoren op het terrein een conceptnota op met 22 versnellingsacties om ervoor te zorgen dat de vergunningsproblemen voor Blue Deal investeringen verminderen. De bespreking van de nota start dinsdagnamiddag in de commissie Leefmilieu.

Zo wil Pieters een decreetswijziging via de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening waarbij vernattingsprojecten in het kader van de Blue Deal en inrichtingsprojecten erkend worden als handelingen van algemeen belang. Ook wordt voorgesteld een éénloketsysteem binnen het beleidsdomein Omgeving te voorzien voor alle diverse e-loketten voor vergunningen en machtigingen. Er is ook nood aan een omzendbrief of Besluit Vlaamse Regering die definieert wanneer wélke onderbouwing nodig is bij vergunningsaanvragen, waarbij het uitgebreid ecohydrologisch onderzoek wordt beperkt tot de gebieden waar het niet eenvoudig aantoonbaar is op basis van bestaande wetenschappelijke kennis.

Er wordt ook een juridisch kader voorgesteld voor de opmaak van gebiedsdekkende Landschapsbeheervisie voor hydrologisch samenhangende valleisystemen. Binnen een dergelijke visie worden alle noodzakelijke toetsen (MER, passende beoordeling, natuurtoets, etc.) éénmalig en op systeemniveau uitgevoerd. Individuele projecten die nadien worden opgestart en die uitvoering geven aan deze goedgekeurde visie, hoeven de studies niet te herhalen en kunnen worden vergund via een vereenvoudigde vergunnings- of meldingsplicht. Projecten die afwijken van de visie, blijven onderworpen aan de reguliere procedure. 

“In het kader van de Blue Deal wordt vaak gewezen naar het budget, maar minstens even belangrijk is het om de schup op een rechtzekere manier in de grond te krijgen. Daarom is 2026 dan ook te laat om in actie te komen. We rekenen erop dat de conceptnota de minister kan inspireren om ook voor de Blue Deal tot versnellingen te komen”, besluit Pieters.

De conceptnota is hier terug te vinden: https://docs.vlaamsparlement.be/pfile?id=2200543